اهالی خوراسگان همگی مسلمان شیعی مذهب هستند و حتی یکنفر غیر مسلمان در این شهر سکونت ندارد نماز جماعت در اکثر مساجد این شهر در طول سال مخصوصاً در موقع مغرب و عشا اقامه میشود و بانگ ملکوتی اذان در سه وقت صبح و ظهر و مغرب بگوش می رصده
– رساله عملیه کلیه مراجع
از سال ۱۳۳۴ شمسی که کودک هفت ساله ای بودم مرا برای تحصیل به خور اسکان آوردند خوب بیادم هست که تمام اهالی خور اسکان بوسیله صدای اذان ابوالقاسم و حیدر علی که هر دو نابینا بودند از دو گلدسته مسجد امام در محله زیر و مسجد علی در محله لویرت بیدار و آگاه می شدند در آن زمان رادیو و بلندگو در خوراسکان وجود نداشته مساجد خور اسکان در ماه مبارک رمضان و ماههای محرم و صفر از رونق بیشتری برخوردار بود در ماه مبارک رمضان در اکثر مساجد سه وقت نماز جماعت خوانده میشد و منیر بعد از نماز ظهر و عصر در مساجد برقرار بود در ماههای محرم و صفر بویژه ده روزه اول محرم مراسم روضه خوانی در بسیاری از منازل متمکنین خوراسگان برپا می شد و دسته عزادار که از سینه زن و زنجیرزن با داشتن علامت و پرچمهای سیاه و نواختن سنج و طبل و دهل بود از مغرب تا نیمه شب ادامه داشت و با نوحه سرانی به منازلی که روضه بود میرفتند مطالب منایر در حمد و ثنای باری تعالی و چند مساله شرعی و خواندن مصیبت و دعا خلاصه . می شد و کمتر به مسائل اجتماعی یا سیاسی می پرداختند و پذیرایی در مجالس در حد چای و قلیان خلاصه می شد و معمولاً واعظ و مستمع با یک عقیده خاص و خلوص نیتی پاک در مجالس شرکت می کردند و هر چند امکانات و تجملات امروزی از لحاظ شریت و شام و ناهار بلندگو و اکو و لامپ کشی مجالس در کار نبوده و مجلس فقط در آخرین منبر برای صرف شام از جمعیت پر نمی شده ولی خمها و عقدههای مردم با شنیدن و گریستن در مصائب حضرت اباعبدالله الحسین زایل می گردید و شرکت کنندگان با روحی آرام و حالتی امیدوار مجلس را ترک می کردند.
در روز عاشورا از صبح تا ظهر اکثر مردم یا در مجالس روضه شرکت می کردند یا به دنبال دسته جات عزادار همراه بودند آنچه در این روز می گذشت از یک عشق پاک و خلوص نیت سرچشمه گرفته بود که با هیچ منطقی نمیتوان مانع عشق حقیقی شد.
خیال روی تو در هر طریق همره ماست نسیم موی تو پیوند جان اگه ماست به رغم مدعیانی که منع عشق کنند جمال چهره تو حجت موجه ماست هرچند عزاداری روز عاشورا صحته عجیبی داشت ولی خوب بخاطر دارم که مرحوم پدرم حاج محمد علی نادری که زمانی موقع اربعین در کربلا بوده تعریف میکرد روز اربعین عزاداری شیفتگان امام حسین در کربلا قیامتی بها میکنند که هر بیتندهای را متحیر میسازند و بادیه نشیتان با ترک خانه و کاشانه از فرسنگها راه پیاده بسوی کربلای حسین رهسپار و دیوانه وار در صحن آن بزرگوار به عزاداری می پردازنده و همین که پدر از اربعین تعریف میکرد قطرات اشک از چشمانش سرازیر
این حسین کیست که عالم همه دیوانه اوست این چه شمعیست که جانها همه پروانه نوست هر کجا می نگرم نور رخش جلوه گر است من ندانم که چه سریست که در خانه اوست
بعد از ظهر عاشورا و اربعین تعزیه بریا میشد و عده ای در نقشهای امام حسین و حضرت ابوالفضل و دیگر شهدا رجزخوانی نموده و در میدان تاخت و تاز مینمودند و عده ای هم در نقش عمر سعد و شمر و حرمله و حارث ظاهر میشدند و در باطن مردم مورد نفرت و لعن و ناسزا واقع بودند مراسم تعزیه خوانی را در جوار امامزاده ابوالمیاس و در جوار امامزاده اسحاق برپا می گردند تعزیه خوانها با الباس رزم و کلاه خود و زره و چکمههای بلند و شمشیر و خنجر با نیزه و کمان سوار بر اسبهای راخوار با زین و دهانه و رکاب در میدان نقش ایفا میکردند و صدای شیپور و طبل و دهل رونق خاصی به صحنه تعزیه می بخشید مراسم تعزیه در خوراسگان سابقه ای طولانی داشته و تعزیه خوانهای آن نیز از مهارت خاصی برخوردار بوده اند بخصوص حاج باقر شمر در قدیم یکی از سوارکاران ماهر و با ابهت بوده که برای تعزیه خوانی در چهل ستون اصفهان دعوت می شده و ظل السلطان از هیئت حاج باقر در لباس رزم به اطرافیان خود میگوید گویا این همان شمر واقعی باشد.
اری تعزیه در آن روزگار که تلویزیون و سینما و این همه پیشرفتهای علمی و صنعتی نبود جلوه و جذابیت خاصی داشت مخصوصاً اینکه عده ای بطور حرفه ای تسلط بر نقش های گوناگون تعزیه داشتند، ولی در حال حاضر به نظر بنده چندان مطلوب به نظر نمیآید و حتی مورد تصخر عده ای واقع می شود.
در پایان بنده معتقد و مطمئنم هر کس و بهر صورت با خلوص نیت و ایمان و آگاهی در راه تعالی دین مبین اسلام و فلسفه قیام حسین بن علی علیه السلام خدمت کند و خدمتش موجب سلب اسایش دیگران نشود ارزنده و مقبول و در پیشگاه خداوند متعال اجر و پاداش دارد و من الله التوفیق.
هدیه موز به درگاه توای ایت نور غیر ران ملخی نیست که تقدیم کند.
